Sa kada mag-ulan sang kakugmat

Tuman ang kahadlok sang mga residente sa Sityo Damugnay, Los Angeles, Butuan City sang Nobyembre 3 bangud sa pataratas nga pagpamomba sang mga helikopter sang Armed Forces of the Philippines (AFP) sa ila lugar.

Sa isa ka bidyo nga ginkuha sang isa ka residente, makit-an ang kakugmat kag pagkataranta sang mga residente. Mabatian ang mabaskog nga mga paglupok kag sunud-sunod nga lupok, kasugpon sang mga singgit kag paghilinibi. Sa ulihing bahin sang bidyo makit-an ang nagabinakwit nga tagabaryo.

Ginpamatud-an sang pahayag ni Ka Diwa Habagat sang Bagong Hukbong Bayan (BHB)-Agusan del Norte ang naagyan sang mga residente. Ginsiling niya nga ala-1:45 sang hapon nga ina, indi magnubo sa apat ka daku nga bomba ang ginhulog sang mga helikopter nga Black Hawk, kag ginatos nga bala sang kalibre .50 nga masinggan ang ginpaulan sa mga ulumhan kag talamnan.

Ang insidente sa Butuan City kabahin sang tatlo nga nalista nga pagpamomba sa Mindanao sa sulod lang sang lima ka adlaw. Sang Oktubre 30, ginbomba kag gin-istraping ang Sityo Gabunan, Barangay Dumalaguing, Impasug-ong, Bukidnon halin alas 12:40 sang aga tubtob pasado alas-dos sa kaagahon. Sa panahon nga ini, indi magnubo sa anum ka daku nga bomba kag dinosena nga rocket ang ginpaulan sang AFP sa lugar.

Liwat nga ginbomba ang pareho nga barangay sang Nobyembre 2, alas-9 sang gab-i. Katumbas sang indi magnubo sa tatlo ka tonelada nga bomba ang ginhulog sang apat ka eroplano nga OV-10. Lakip diri ang tig-apat ka bomba nga may bug-at nga 250 libras. Bangud sa sobra-sobra nga paglupok, sunud-sunod nga gintay-og ang duta kag nasunog ang daku nga bahin sang kabukiran. Mabaskog ini nga ginkundenar lakip sang mga siyentista nga nagsiling ang pagsunog sang malapad nga kagulangan nagadugang sa pag-init sang atmospera.

Sa sulod sang 12 semana halin katung-anan sang Agosto tubtob una nga semana sang Nobyembre may nalista nga anum nga pagpamomba. Katumbas ini sang isa ka serye sang pagpamomba kada duha ka semana. Duha sa mga insidente natabo sa Eastern Visayas kag isa sa Cagayan Valley.

Indi magnubo sa duha ka sibilyan ang nareport nga napatay bangud sa mga pagpamomba, kag pila ang napilasan. Si Ruben Darasin, mangunguma nga taga-Barangay Balang-balang sa Remedios T. Romualdez, napatay pagkatapos magdalagan pakadto sa suba bangud sa pagkataranta sang bombahon ang Sityo Damugnay. Mga pilas kag gasgas sa lawas man ang naagum sang mga nagatrabaho sa ila ulumhan bangud sa pagpalagyo sa peligro nga maigo sa pagpamomba.

Sa Bobon, Northern Samar sang Septyembre 16, bangud man sa kakulba dulot sang pagkanyon kag pagpamomba nahulugan ang nagabusong nga iloy kag napatay. Duha ka bala sang 105mm nga kanyon kag indi magnubo sa 11 rocket ang ginpaulan sang militar sa lugar halin alas-3 sang kaagahon tubtob alas-10 sang aga.

Lima ka mangunguma man ang biktima sang pag-istraping sang 20th IB kag mga pulis sa separado nga insidente sa Barangay Epaw, Las Navas sang Oktubre 14 kag Barangay San Vicente, Catubig sa Samar sang masunod nga adlaw. Duha sa mga biktima ang napilasan kag isa ang iligal nga gindakup. Ginatos man ang gindakup sang kahadlok dulot sang mga paglupok. Sa insidente sa Butuan City, bisan ang mga residente sa apat nga magkalapit nga barangay ang nagkabalaka nga maumid sa pagpamomba. Sa separado nga bidyo sa pagbomba sa Dumalaguing nagpahayag man ang mga residente sang ila kahadlok nga mabutang sa peligro ang kabuhi sang ila mga pamilya.

Bangud sa terorista nga epekto sang pagpamomba halin sa ere, suportado ini sang mga kabutigan nga pilit ginapabaton sa publiko. Asintado nga operasyon kuno ang paghulog sang mga bomba nga may bug-at nga 500 libras (katumbas sang 230 kilo) nga sa kamatuoran ginawasak sini ang ara sa sakup sang 90-183 metro palibot, kag mas malapad pa kon takson ang nalab-ot sang nagpihak-pihak nga bomba.

Sang Nobyembre 5, ginbalita ang pag-abot sa Mindanao sang anom nga dugang nga Black Hawk nga helikopter, nga labi nga magsabwag sang teror sa mga komunidad kag uma. Apang suno sa BHB-Agusan del Sur, kinahanglan ang pagbuyagyag sang tagabaryo sa amo nga kakugmat para amat-amat matransporma ang kahadlok pakadto sa kolektibo nga kaisog.

Leave a comment